Bật mí cách bón phân cho cây cảnh đúng cách

Cách bón phân cho cây cảnh là một trong những yếu tố quan trọng trong việc nuôi dưỡng và tạo ra những cây bonsai có sức sống tốt nhất. Bón phân đúng cách không chỉ cung cấp dưỡng chất cần thiết cho cây, mà còn tạo ra môi trường phát triển lý tưởng giúp cây phát triển mạnh mẽ và phát triển lá, hoa, cành một cách cân đối và đều đặn.

Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi kiến thức và kỹ năng nhất định cùng với sự hiểu biết về loại cây cụ thể mà bạn đang chăm sóc. Hãy cùng mê cây cảnh tìm hiểu cách bón phân cho cây cảnh bonsai một cách hiệu quả để nuôi dưỡng cho cây của bạn thêm phần bền vững và đẹp mắt.

Tại sao bón phân quan trọng với cây cảnh?

Cây cảnh trong chậu hay cây bonsai dù được thu nhỏ nhưng vẫn là một sinh vật sống cần dinh dưỡng để phát triển. Bón phân cung cấp cho cây các chất dinh dưỡng thiết yếu như Nitơ (N), Phốt pho (P), Kali (K) và các vi chất dinh dưỡng khác giúp cây:

1. Thúc đẩy sinh trưởng:

• Nitơ (N) kích thích sự phát triển của cành, lá và thân cây.
• Phốt pho (P) thúc đẩy ra rễ, giúp cây bám đất tốt hơn và hấp thu dinh dưỡng hiệu quả.
• Kali (K) tăng cường sức đề kháng cho cây, giúp cây chống chịu lại bệnh tật và điều kiện môi trường khắc nghiệt.

2. Giúp cây khỏe mạnh:

• Bón phân đầy đủ giúp cây bonsai có bộ lá xanh mượt, cành nhánh cứng cáp và phát triển đều đặn.
• Cây bonsai được bón phân thường xuyên sẽ có sức đề kháng tốt hơn, ít bị sâu bệnh tấn công.

3. Tăng khả năng ra hoa:

• Một số loại phân bón có chứa lượng Phốt pho cao, giúp kích thích cây bonsai ra hoa nhiều và đẹp hơn.
• Bón phân đúng cách và đầy đủ vào thời điểm ra hoa sẽ giúp hoa nở to, rực rỡ và bền màu hơn.

4. Cải thiện màu sắc lá:

• Bón phân giúp cung cấp các vi chất dinh dưỡng cần thiết cho lá cây, giúp lá có màu sắc xanh mượt và tươi tắn.
• Cây bonsai thiếu dinh dưỡng thường có lá vàng úa, rụng lá hoặc có đốm nâu.

Các loại phân bón phù hợp cho cây cảnh

Hiện nay trên thị trường có 3 loại phân bón cơ bản là: hữu cơ, vô cơ và phân bón vi sinh. Tùy theo từng loại cây bonsai mà bạn chọn loại phân bón cho phù hợp. Dưới đây là một số Ưu và nhược điểm của từng loại phân bón:

Loại phân bón	Ưu điểm	Nhược điểm
Hữu cơ	Loại phân bón này cung cấp dinh dưỡng cho cây một cách an toàn, giảm nguy cơ gây ngộ độc hay sốc phân mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi sinh vật đất. Phân bón Hữu cơ không chỉ giúp cây bonsai phát triển mạnh mẽ mà còn đóng góp vào việc bảo vệ môi trường và cân bằng hệ sinh thái xung quanh.	Phân hữu cơ thường phân giải chậm, đòi hỏi ít nhất 10 – 15 ngày để cây mới hấp thụ được chất dinh dưỡng. Do đó, nếu cây đang thiếu hụt nhiều dinh dưỡng, cung cấp bón phân này không đủ kịp thời.
Vô cơ	Việc sử dụng phân bón này cho cây trồng rất dễ tan và hấp thụ ngay, giúp cây tận dụng dinh dưỡng một cách nhanh chóng và hiệu quả.	Phân vô cơ có dư lượng phân thuốc hóa học gây ô nhiễm đất nên sẽ gây ô nhiễm môi trường.
Vi sinh	Phân vi sinh không chỉ cung cấp đa dạng dinh dưỡng như nguyên tố đa, trung, và vi lượng cho cây trồng một cách ổn định mà còn làm giàu đất và duy trì độ phì nhiêu của nó. Điều này không chỉ tạo ra một môi trường thích hợp cho sự phát triển của cây mà còn đóng góp vào sự cân bằng môi trường xung quanh.	Phân Vi sinh có hiệu quả chậm nên bạn phải dùng số lượng lớn. Ngoài ra ủ phân vi sinh thủ công sẽ gây mất cảnh quan và có mùi hôi. Khi dùng phân bón này sẽ không đủ khả năng cung cấp đầy đủ và cân đối chất dinh dưỡng cho cây.

Các nghệ nhân và nhà vườn thường sẽ chọn phân hữu cơ để bón cho cây bonsai. Nhưng tùy vào từng loại cây và từng thời điểm sinh trưởng mà bạn chọn tỷ lệ khác nhau để bón. Dưới đây là một số gợi ý loại phân để bạn chọn:

• Bón thúc thời kỳ phát triển cành, thân, lá: NPK 20.20.15, NPK 16.16.8.
• Thời kỳ ra hoa: NPK 5.10.3
• Thời kỳ cây ra hoa: NPK 15.15.15, NPK 13.13.13

Thời điểm bón phân cho cây bonsai phù hợp

Cây cảnh Bonsai được trồng trong chậu với lượng đất ít, do đó thường nghèo nàn về dinh dưỡng. Để đảm bảo cây phát triển tốt nhất bạn cần phải biết cách chăm sóc cây cảnh đúng cách, việc bón phân thường xuyên là cần thiết. Một năm, bạn nên bón phân cho cây khoảng 2 lần, ưu tiên vào mùa mưa và mùa khô. Trong đó, một lần vào mùa nắng với liều lượng nhẹ, và một lần vào mùa mưa với liều lượng nhiều hơn.

Thường thì, các chuyên gia bonsai chọn bón phân trong giai đoạn sinh trưởng của cây, ít hơn sau khi cây đã trưởng thành và hoàn thiện quá trình tạo dáng. Điều này giúp đảm bảo rằng cây nhận đủ dinh dưỡng để phát triển mạnh mẽ và duy trì hình dáng đẹp của mình.

Lượng phân bón vừa đủ

Liều lượng phân bón mỗi lần cũng phụ thuộc vào tình trạng phát triển của cây, loại cây và mùa vụ. Dưới đây là các điều cụ thể:

• Cây đang trong giai đoạn phát triển cần nhiều phân hơn so với cây đã trưởng thành và đạt mức phát triển mong muốn.
• Cây bonsai ra chồi quanh năm thường cần bón phân đều đặn với mỗi lần bón một ít. Trong khi đó, những loại cây chỉ ra chồi non một đợt trong năm thì chỉ cần bón phân thúc khi cây đã trưởng thành.
• Đối với cây bonsai thường thay lá, việc bón phân nhiều sau mỗi đợt lá rụng có thể kích thích cây phát triển đợt lá mới.
• Bón nhiều phân vào mùa khô hoặc mùa lá rụng có thể kích thích sự phát triển của thân cây và cành, làm cho chúng dày hơn và cứng cáp hơn. Trong khi đó, việc bón nhiều phân vào mùa mưa có thể thúc đẩy sự phát triển của lá.
• Phân bón cho cây bonsai thường là loại hỗn hợp có chứa các chất dinh dưỡng căn bản như Nitơ, Photpho và Kali, với tỷ lệ 50:30:20. Nitơ giúp cây tăng trưởng, Photpho giúp cây điều hòa quá trình ra hoa và kết trái, còn Kali giúp cây sản xuất nhựa cho quá trình ra hoa và kết trái.

Cách bón phân cho cây cảnhđúng kỹ thuật

Để có thể giúp cây phát triển mà không ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây, bạn có thể tham khảo cách bón phân chi tiết dưới đây:

Bước 1: Lựa chọn phân bón

Bạn cần phải chọn đúng loại phân bón phù hợp với mỗi thời kỳ của cây để đồng hóa các nguyên tố thành phần. Khi lựa chọn và sử dụng phân bón phân cho cây bonsai bạn nên chú ý các nguyên tắc sau:

• Thăm dò, xem xét trước nhu cầu chi tiết riêng của từng loại cây.
• Lên kế hoạch bón phân chi tiết trong quá trình phát triền của cây.
• Nếu sử dụng phân vô cơ, bạn chú ý nên bón một nửa liều lượng so với thông tin mà nhà sản xuất khuyến cáo. Đối với phân vô cơ, bạn chỉ nên bón phân 2 lần trong năm vào đầu mùa mưa và cuối mùa khô.

Bước 2: Chuẩn bị dụng cụ

Trước khi bắt đầu bón phân cho cây, bạn nên chuẩn bị một số dụng cụ cần thiết cơ bản như:

• Bình tưới
• Đũa xới đất
• Bao tay

Bước 3: Pha phân bón hoặc chuẩn bị lượng phân bón

Bạn sử dụng nước sạch vừa tương ứng pha loãng lượng phân bón cần tưới, cách 15 ngày thì tưới 1 lần. Bạn nên tưới đều dung dịch phân lên mặt đất và tránh tưới thẳng vào thân cây. Nếu bạn dùng dạng phân bón viên để bón cho cây để tạo viên bạn lấy phân tẩm nước rồi nhồi thành viên nhỏ khoảng bằng đầu ngón tay rồi đặt trên bề mặt chậu.

Nếu trung bình đường kính của chậu từ 10 đến 15cm thì dùng lượng một muỗng phân bột vo thành viên, liều lượng này sẽ có sự thay đổi tuỳ vào mùa, tuổi và lại cây.

Bước 4: Xác định vị trí bón phân

Các cụm phân bón phải được đặt ở vùng giữa bờ chậu và gốc của cây. Vì đặt gần gốc sẽ làm cháy rể còn đặt sát bờ chậu thì phân sẽ dễ bị cuốn trôi. Nếu như bón phân trực tiếp vào cây thì bạn nên chú ý rải lên mặt chậu cách gốc cây vài cm.

Để hạn chế việc thất thoát của chất dinh dưỡng trong quá trình tưới nước cho cây bạn có thể cố định phân bón vào các túi, tọ đựng phân chuyên dụng cho cây bonsai và đặt chúng trên mặt chậu. Sau khi đã đặt phân bón thì bạn có thể tưới nước đều quanh gốc cây.

Một số lưu ý khi bón phân cho cây cảnh

Bón phân là một phần quan trọng trong việc chăm sóc cây cảnh bonsai, tuy nhiên cần lưu ý một số điều sau để tránh ảnh hưởng xấu đến cây:

• Không bón phân cho cây mới sang chậu: Sau khi sang chậu, cây bonsai cần thời gian để thích nghi với môi trường mới. Bón phân trong giai đoạn này có thể khiến cây bị sốc và ảnh hưởng đến khả năng phát triển. Nên đợi ít nhất 1 tháng sau khi sang chậu mới bắt đầu bón phân cho cây.
• Không bón phân cho cây yếu, đang phục hồi: Khi cây bonsai đang yếu, bị bệnh hoặc sau khi cắt tỉa mạnh, cần hạn chế bón phân. Bón phân trong giai đoạn này có thể khiến cây bị quá tải dinh dưỡng và ảnh hưởng đến quá trình phục hồi. Nên đợi cho đến khi cây khỏe mạnh hoàn toàn mới bắt đầu bón phân trở lại.
• Quan sát tình trạng cây và điều chỉnh lượng phân bón: Nhu cầu dinh dưỡng của cây bonsai sẽ thay đổi tùy theo độ tuổi, kích thước, giống cây và điều kiện môi trường. Cần quan sát tình trạng cây để điều chỉnh lượng phân bón phù hợp. Nếu cây có dấu hiệu thừa phân như lá bị cháy, rụng lá, cành nhánh mọc quá nhanh, cần giảm lượng phân bón. Ngược lại, nếu cây có dấu hiệu thiếu phân như lá vàng úa, cành nhánh mọc còi cọc, cần tăng lượng phân bón.
• Pha loãng phân bón theo hướng dẫn: Bón phân với nồng độ quá cao có thể khiến cây bị sốc, thậm chí chết. Luôn pha loãng phân bón theo hướng dẫn trên bao bì sản phẩm trước khi sử dụng.
• Tưới nước đều đặn sau khi bón phân: Tưới nước giúp phân bón tan chảy và thẩm thấu vào đất, cung cấp dinh dưỡng cho cây. Nên tưới nước đều đặn sau khi bón phân, đặc biệt là trong những ngày nắng nóng.
• Tránh bón phân trực tiếp lên thân cây: Bón phân trực tiếp lên thân cây có thể khiến cây bị cháy. Nên rải phân đều trên mặt đất hoặc tưới dung dịch phân bón lên lá cây.
• Không bón phân vào mùa đông: Cây bonsai thường ít phát triển vào mùa đông nên không cần bón phân. Bón phân trong giai đoạn này có thể khiến cây bị lãng phí dinh dưỡng và ảnh hưởng đến khả năng ngủ đông.
• Sử dụng phân bón phù hợp với loại cây: Mỗi loại cây bonsai có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau. Nên sử dụng phân bón dành riêng cho cây bonsai để đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây.
• Kết hợp bón phân với các biện pháp chăm sóc khác: Bón phân chỉ là một phần trong việc chăm sóc cây cảnh. Cần kết hợp bón phân với các biện pháp chăm sóc khác như tưới nước, cắt tỉa, uốn cành, phòng trừ sâu bệnh để cây phát triển khỏe mạnh và đẹp mắt.
• Tham khảo ý kiến của chuyên gia: Nếu bạn không chắc chắn về cách bón phân cho cây bonsai, hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia chăm sóc cây cảnh.

Bằng cách tuân theo những lưu ý trên, bạn có thể bón phân cho cây cảnh bonsai đúng cách và hiệu quả, giúp cây phát triển khỏe mạnh và đẹp mắt.

Trên đây là toàn bộ thông tin và hướng dẫn cách bón phân cho cây cảnh mà người mới tập chơi cây cảnh có thể tham khảo và áp dụng. Nội dung trên đây đã được chúng tôi chọn lọc và biên soạn lại để phù hợp với đối tượng mới và đang tìm hiểu về cây bonsai, hy vọng có thể giúp ích được các bạn trong việc chăm sóc tốt hơn cho Bonsai tại nhà nhé.