Hướng dẫn kỹ thuật cắt tỉa cây cảnh nghệ thuật cơ bản nhất

Kỹ thuật cắt tỉa cây cảnh là một bước quan trọng trong khâu chăm sóc cây, nó không chỉ ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ mà còn thúc đẩy đến sự phát triển của cây. Chắc hẳn với những người mới chơi cây cảnh bonsai thì vẫn chưa nắm được kỹ thuật cắt tỉa như thế nào cho đúng cách. Vì vậy bài viết dưới đây mê cây cảnh sẽ chia sẻ cho bạn tất tần tật về kỹ thuật cắt tỉa cây bonsai để tạo ra những tác phẩm mang tính nghệ thuật nhé.

Vì sao cần phải cắt cây tỉa cây cảnh định kỳ?

Khi chơi cây cảnh, đặc biệt là cây bonsai thì việc cắt tỉa là vô cùng quan trọng trong bước chăm sóc cây. Việc cắt tỉa định kỳ sẽ mang lại các lợi ích sau:

• Thúc đẩy sự phát triển: Việc cắt tỉa sẽ loại bỏ được những cành già, cành yếu, cành mọc sai hướng giúp cây tập trung dinh dưỡng để nuôi những cành, nhánh chính giúp cây phát triển tốt hơn.
• Kiểm soát được hình dáng của cây: Bonsai được xem là nghệ thuật của cây cảnh, giá trị của cây sẽ được định giá thông qua dáng thế. Việc tạo thế cây cảnh sẽ thường đi đôi với kỹ thuật cắt tỉa cây bonsai giúp cây định hình được dáng vẻ như mong muốn.
• Phòng trừ được sâu bệnh: Cắt tỉa giúp loại bỏ những cành, nhánh sâu bệnh, tạo sự thông thoáng cho tán cây, hạn chế nấm mốc, vi khuẩn phát triển. Đồng thời sẽ giúp bạn nhận biết sớm các dấu hiệu sâu bệnh của cây để có biện pháp phòng trừ kịp thời.

Tổng hợp các phương pháp cắt tỉa cây cảnh bonsai

Cắt tỉa cây bonsai sẽ có 3 phương pháp cơ bản sau:

Cắt tỉa bonsai để bảo dưỡng

Khi cây đã có hình dáng theo như mong muốn thì việc cắt tỉa thường xuyên sẽ giúp duy trì kích thước và hình dáng của cây. Công việc cắt tỉa cây bonsai để bảo dưỡng sẽ bao gồm việc loại bỏ những cánh nhánh già, sâu bệnh, tạo sự thông thoáng cho tán cây, giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi dưỡng những cành, nhánh khỏe mạnh.

Cắt tỉa để tạo cấu trúc/dáng thế cây

Việc cắt tỉa bonsai để tạo cấu trúc hay dáng thế cho cây là một kỹ thuật vô cùng quan trọng để tạo nên những tác phẩm bonsai mang tính nghệ thuật. Mục đích của việc cắt tỉa đó là tạo hình hoặc thay đổi hình dáng cho cây bonsai theo phong cách mong muốn. Các kỹ thuật sẽ bao gồm cắt các cành nhành chính để tạo khung cho cây, uốn cành nhánh theo như hướng mà bạn mong muốn.

Cắt tỉa để kích thích ra hoa đúng mùa

Có một số loại bonsai sẽ cho hoa vào các mùa rất đẹp như cây linh sam, cây Nguyệt Quế,…Để kích thích cây ra hoa đúng dịp thì việc cắt tỉa cũng ảnh hưởng rất nhiều. Các kỹ thuật cơ bản bao gồm cắt cành già, cành yếu, cành mọc sai hướng, bấm ngọn cành, nhánh để hạn chế phát triển chiều cao, tập trung dinh dưỡng cho việc ra hoa.

Hướng dẫn chi tiết kỹ thuật cắt tỉa cây cảnh bonsai

Cắt tỉa là một kỹ thuật quan trọng trong nghệ thuật Bonsai, giúp định hình và duy trì dáng vẻ mong muốn cho cây, đồng thời thúc đẩy sinh trưởng và phòng trừ sâu bệnh. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết kỹ thuật cắt tỉa cây Bonsai:

Thời điểm cắt tỉa cây bonsai? Nên cắt tỉa cây vào lúc nào?

Mặc dù cây bonsai có thể thực hiện cắt tỉa quanh năm tuy nhiên để cây phát triển tốt và không ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như hình dáng của cây mà lựa chọn thời điểm thích hợp.

• Đối với những loại bonsai có thời gian rụng lá nhất định thì đây là thời điểm tốt nhất để thực hiện cắt tỉa cây. Thông thường mùa lá rụng sẽ rơi vào tầm tháng 10 cho đến tháng 1 năm sau.
• Đối với cây bonsai cho lá xanh quanh năm thì bạn nên cắt tỉa vào thời điểm trước mùa mưa. Đây là thời điểm mà cây đã hoàn thành giai đoạn sinh trưởng mạnh nhất trong năm, có đủ dinh dưỡng để phục hồi sau khi cắt tỉa. Đồng thời, thời tiết trước mùa mưa thường mát mẻ, ít sâu bệnh, tạo điều kiện thuận lợi cho cây phát triển mới.

Dụng cụ cắt tỉa cây cảnh

• Cưa: Dùng để cắt tỉa thân, cành có thích thước lớn. Nên lựa chọn những lưỡi cưa to, sắt nhọn để cắt một cách dứt khoát, không lựa chọn lưỡi cưa quá nhỏ sẽ mất thời gian cũng như làm ảnh hưởng đến các phần khác của cây.
• Kéo: Nên sử dụng kéo cắt tỉa chuyên dụng cho Bonsai để đảm bảo độ sắc bén và chính xác.
• Dây kẽm/dây nhôm: Để uốn cành, giúp định hình các hình thế dáng cụ thể cho cây. Lưu ý chọn những dây kẽm mềm, phù hợp với từng loại cây cảnh của mình. Không nên sử dụng những loại dây sắt bởi nó có thể bị ghỉ theo thời gian, làm ảnh hướng đến sức sống của cây.

Các nguyên tắc khi tiến hành cắt tỉa cây bonsai

Để thực hiện việc cắt tỉa cho cây bonsai đúng cách thì bạn cần phải tuân thủ một số nguyên tắc sau:

Nguyên tắc trước khi cắt tỉa

Trước khi cắt tỉa, hãy dành thời gian quan sát tổng thể cây bonsai để xác định mặt tiền chính của cây, hình dạng và cấu trúc cành nhánh cũng như xác định được các cành nhánh cần phải bỏ để tạo không gian cho cấu trúc của cây.

Nguyên tắc chung trong quá trình cắt tỉa

• Các dáng thế của cây bonsai thông thường sẽ được thiết kế sao cho nhánh ở phía dưới sẽ lớn hơn ở phía trên để tạo ra một hình dáng tự nhiên cho cây cũng như mang tính thẩm mỹ giống cây.
• Tiến hành cắt tỉa những cành nhánh ở những vị trí không đẹp, nhánh thừa, nhánh bị chết để duy trì sức sống và giữ được hình dáng cho cây.
• Nên loại bỏ đi một nhánh nếu như hai nhánh mọc đối nhau để các cành nhánh mọc đan xen, đảm bảo cân bằng cấu trúc cho cây.
• Nên loại bỏ những chồi mọc đứng từ cnahf bởi nó không tạo ra được hình dáng tự nhiên của cây bonsai.
• Khi thực hiện cắt tỉa cành thì phải đảm bảo vết cắt phải ngọt, chéo và lõm vào thân để giúp mặt cắt mau lành và tạo thành sẹo trên thân cây.

Các kỹ thuật cắt tỉa cây cảnh

Kỹ thuật cắt thân, ngọn

Việc cắt tỉa cho cây bonsai nên bắt đầu từ phân thân chính bởi đây là phần quan trọng quyết định đến dáng thế của cây. Trước khi tiến hành cắt tỉa bạn cần phải quan sát tỉ mỉ từ nhiều gốc độ để lựa chọn vị trí cắt cành cho hợp lý. Kỹ thuật cắt tỉa đúng cách đó là nên cắt tỉa từ thân chính sau đó đến cành chính và cuối cùng là cành nhỏ.

Kỹ thuật cắt cành

Cành chính là khung giá đỡ cơ bản đến dáng thể của cây. Để tạo được sự thống nhất hài hòa của toàn bộ cây nên cắt cành phải đúng kỹ thuật. Theo đó cành tán thứ nhất thông thường ở vào vị trí 1/3 thân chính, lưu ý khoảng cách ở cành tán bên trên dày hơn khoảng cách ở cành bên dưới để đạt được yêu cầu. Đối với cành cây mọc không phù hợp với tổng thể của dáng cây thì nên cắt bỏ kịp thời để giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi các cành nhánh khác.

Tiến hành tỉa thưa chính là muốn kịp thời cắt bỏ những cành thừa, công viêc̣ này được tiến hành suốt thời kỳ sinh trưởng của cây.

Cắt tỉa thưa cho cảnh

Nếu cây bonsai đã vào thế nhưng bạn mong muốn nhưng sau một thời gian cây sẽ mọc thêm nhiều cành nhánh mới không hợp với tạo thế cây của bạn thì nên tiến hành cắt tỉa thưa. Tỉa thưa ở đây là kịp thời cắt bỏ những phần thừa. Quá trình nên được thực hiện thường xuyên trong suốt quá trình sinh trưởng của cây. Lưu ý không nên cắt tỉa quá nhiều cành trong cùng một lúc để không ảnh hưởng đến sức khỏe của cây.

Kỹ thuật cắt tỉa ngọn

Tỉa chạc cây cảnh, hay còn gọi là “cắt ngọn tạo chạc”, là một kỹ thuật quan trọng trong nghệ thuật bonsai, giúp tạo hình dáng độc đáo, tăng tính nghệ thuật và sức truyền cảm cho cây cảnh.

Thay vì cắt bỏ hoàn toàn phần ngọn, tỉa chạc chỉ cắt bớt một phần của chạc cây, giữ lại phần còn lại để tạo hình dáng mong muốn, giúp hạn chế được chiều cao tạo cho cây có cảm giác cổ thụ hơn. Việc cắt tỉa ngọn tốn khá nhiều thời gian đòi hỏi cần phải có sự kiên trì và tỉ mỉ của người chơi bonsai.

Cách chăm sóc cây cảnh sau khi cắt tỉa

Sau khi cắt tỉa cây bonsai, bạn cần được chăm sóc cẩn thận để mau chóng phục hồi và phát triển khỏe mạnh.

Tiến hành che vết cắt bằng nhựa mủ

Bước đầu tiên mà bạn cần làm ngay sau khi cắt tỉa cây bonsai đó là che vết vắt bằng nhựa mủ bằng keo liền sẹo để nhựa cây không bị rò rỉ quá nhiều ra bên ngoài. Đồng thời giúp bảo vệ vết cắt khỏi nấm bệnh, vi khuẩn xâm nhập.

Cách thức hiện: Vệ sinh khu vực vết cắt sau đó bóp một lượng nhỏ kem lên ngón tay đeo găng và bôi một lớp mỏng lên trên mỗi vết cắt. Lớp keo bôi nên mỏng, đều đảm bảo che phủ hết tất cả các phần rìa của vết cắt. Để đạt được hiệu quả tốt nhất thì nên sử dụng trong vòng 24h sau khi tiến hành cắt tỉa cây.

Cung cấp đủ lượng nước cho cây sau khi cắt tỉa

Ngay sau khi cắt tỉa bạn nên cung cấp nước thật nhiều cho cây để giúp cây nhanh chóng phục hồi. Sau đó mỗi ngày chỉ nên cung cấp một lượng nước vừa đủ cho cây với mục đích giữ ẩm, tránh tình trạng ngập úng dẫn đến cây bị thối rễ, vàng lá và có thể chết.

Tiến hành bón phân cho cây

Sau khi cắt tỉa từ 1 – 2 tuần thì nên bón phân cho cây để cung cấp thêm các chất dinh dưỡng giúp cho phục hồi nhanh chóng. Nến sử dụng những loại phân bón hữu cơ hoặc tổng hợp cho cây. Bạn cần phải tuân theo cách bón phân cây cảnh đúng cách để cây sinh trưởng một cách tốt nhất.

Trên đây là toàn bộ hướng dẫn kỹ thuật cắt tỉa cây cảnh đúng cách giúp cây phát triển tốt cũng như giữ được các dáng thế như mong muốn. Hy vọng thông qua bài viết này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về kỹ thuật chăm sóc cây bonsai để tạo ra nhiều tác phẩm đẹp mắt nhé.