Cách nhận biết và phòng trừ rệp sáp trên cây cảnh

Rệp sáp là một trong những loại sâu bệnh nguy hiểm nhất đối với cây cảnh, không chỉ gây hại mà còn ảnh hưởng đến thẩm mỹ của khu vườn. Nếu không kịp thời phát hiện và có biện pháp ngăn chặn, những con rệp này có thể khiến cây kiệt quệ và chết dần. Trong bài viết dưới đây chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn thông tin và cách trị rệp sáp tận gốc, bảo vệ khu vườn của bạn hiệu quả.

Rệp sáp là gì?

Rệp sáp (tên khoa học: Plannococcus citri) là một loại côn trùng nhỏ bé thuộc họ Pseudococcidae, thường ký sinh trên nhiều loại cây. Loại côn trùng này phân bố rộng khắp từ vùng nhiệt đới đến cận nhiệt đới, có thể tìm thấy gần như ở khắp mọi nơi. Đây là một trong những loại sâu hại cây cảnh có thể sống ký sinh trên những vật chủ trung gian như các loại cỏ dại.

Rệp sáp có thân hình bầu dục và không có cánh, dài khoảng 2,5 đến 5mm. Cơ thể của chúng được bao phủ bởi một lớp sáp trắng dài và mỏng. Vòng đời của rệp sáp cái từ trứng chuyển sang ấu trùng, sau đó thành rệp trưởng thành trong khoảng thời gian 115 ngày. Trong khi đó, vòng đời của rệp sáp đực chỉ khoảng 27 ngày và có kích thước chỉ bằng 1/4 rệp cái.

Tốc độ sinh sản của loại rệp này rất nhanh, mỗi lần sinh chúng có thể đẻ từ 200 đến 250 trứng. Trong điều kiện thời tiết nắng nóng và nhiệt độ không khí tăng cao, loại côn trùng này sinh sôi nhanh chóng với tỷ lệ thành công trên 91%. Khi những con rệp này sinh sản mạnh mẽ và số lượng tăng cao, chúng thường xếp chồng lên nhau thành nhiều lớp. Mặc dù loại rệp này ít di chuyển, nhưng chúng lây lan rộng rãi nhờ vào một số loài kiến tha chúng đi khắp nơi.

Dấu hiệu nhận biết cây cảnh bị rệp sáp tấn công

Rệp sáp phát triển mạnh mẽ quanh năm, có khả năng sống sót và lây lan trên hầu hết các loại cây cảnh. Bạn có thể dễ dàng quan sát và nhận biết loại côn trùng này qua các dấu hiệu sau:

• Quan sát kỹ bạn có thể thấy những con rệp này như những nốt trắng li ti di chuyển trên thân và lá cây. Ngoài ra, những con rệp non có thể có màu nâu đỏ, hồng hoặc kem.
• Bạn có thể thấy những vệt trắng mịn như lông tơ trên lá và cành cây. Đây là dấu hiệu cho thấy loại rệp này đang tiết sáp ra để bảo vệ bản thân và trứng.

• Khi loại rệp này tấn công ngọn cây, chúng sẽ hút nhựa khiến ngọn cây bị còi cọc, teo tóp và xoăn tít lại.
• Rệp sáp thường tập trung ở mặt dưới lá và nách lá để hút nhựa cây. Bạn có thể kiểm tra kỹ những vị trí này để dễ dàng phát hiện loại rệp này.
• Rệp sáp tiết ra mật ngọt thu hút kiến đên. Do đó sự xuất hiện của kiến trên cây cũng có thể là dấu hiệu cho thấy cây đã bị loại rệp này tấn công.

Rệp sáp trải qua hai giai đoạn chính như sau:

• Giai đoạn sống ký sinh: Trong giai đoạn này, rệp sáp thường xuất hiện ở gốc cây, khe, rãnh rễ cây và đặc biệt là phần rễ dưới mặt đất, sau đó di chuyển lên phần rễ phía trên. Dấu hiệu dễ nhận biết là cây trồng chuyển từ màu xanh sang màu vàng.
• Giai đoạn sinh trưởng: Ở giai đoạn này, rệp sáp tập trung tại cuống hoa. Khi hoa nở chúng sẽ bắt đầu hút nhựa cây, dẫn đến tình trạng cây bị mất dinh dưỡng và phát triển kém.

Cách trị rệp sáp dứt điểm

Có rất nhiều phương pháp trị rệp sáp nhanh chóng và hiệu quả. Mỗi phương phát sẽ có những ưu điểm khác nhau, phù hợp với từng loại cây và cách chăm sóc. Bạn có thể tham khảo một số cách trị loại rệp này dưới đây:

Trị rệp sáp bằng nước rửa chén

Chuẩn bị:

• 10ml nước rửa chén bất kỳ.
• 1,5 lít nước sạch.
• Bình xịt phun sương.
• 2 muỗng canh dầu ăn.

Sau khi chuẩn bị đầy đủ, chúng ta tiến hành pha chế hỗn hợp bằng cách pha trộn tất cả các thành phần lại với nhau và khuấy đều cho đến khi đạt được một hỗn hợp đậm đặc và đồng nhất. Sau đó bạn hãy đổ hỗn hợp này vào bình xịt. Ngoài ra, bạn có thể thêm thuốc trị rệp sáp TicTac 250 vào dung dịch trên với liều lượng 6-8ml cho mỗi 5 lít nước để tăng hiệu quả diệt rệp.

Thời gian phun dung dịch trị rệp sáp bằng nước rửa chén tốt nhất là vào khoảng 9-10 giờ sáng khi trời nắng. Khoảng thời gian này nhiệt độ tăng cao sẽ giúp hỗn hợp diệt rệp nhanh khô và phát huy tác dụng nhanh chóng.

Cách trị rệp sáp bằng cồn

Để diệt rệp sáp và loại bỏ chúng hiệu quả, bạn có thể sử dụng bông gòn thấm cồn tẩy rửa thông thường. Sử dụng dung dịch chứa không quá 70% cồn isopropyl (isopropyl alcohol). Nồng độ này đủ mạnh để diệt rệp sáp nhưng ít gây hại cho cây trồng. Trước khi áp dụng dung dịch cồn lên toàn bộ cây, hãy thử bôi một ít lên một lá nhỏ để xác nhận cồn không làm cháy lá hoặc gây hại cho cây.

Đầu tiên hãy lấy một miếng bông gòn nhúng vào dung dịch cồn đã chuẩn bị và nhẹ nhàng lau lên các vết rệp sáp trên cây. Hãy lau thật kỹ các vùng bị nhiễm để loại bỏ hoàn toàn những con rệp. Cồn sẽ giúp diệt loại rệp này và loại bỏ chúng khỏi bề mặt cây. Sau khi lau, theo dõi cây trong vài ngày để đảm bảo rệp đã được diệt hoàn toàn và cây không có dấu hiệu bị tổn thương do cồn. Nếu thấy vẫn còn loại côn trùng này trên cây sau lần đầu tiên, bạn có thể lặp lại quy trình trên sau vài ngày.

Trị rệp sáp bằng sinh học

Để trị rệp sáp bằng sinh học, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:

• 1 củ tỏi.
• 1 củ hành tây nhỏ.
• 1 thìa cà phê ớt cayenne.
• 1 lít nước.
• 1 thìa xà phòng rửa bát dạng lỏng.

Bạn hãy cho tất cả (trừ 1 lít nước) vào một chiếc máy xay và xay nhuyễn các nguyên liệu này cho đến khi chúng tạo thành một hỗn hợp sền sệt. Sau đó hãy đổ hỗn hợp này vào 1 lít nước đã chuẩn bị và ngâm trong 1 giờ. Sau khi ngâm lọc hỗn hợp qua một miếng vải thưa để loại bỏ các cặn bã, chỉ giữ lại phần dung dịch lỏng. Thêm 1 thìa xà phòng rửa bát dạng lỏng và trộn đều để xà phòng hòa tan hoàn toàn trong dung dịch.

Hỗn hợp này có thể được bảo quản trong tủ lạnh đến 1 tuần. Khi cần sử dụng, đổ dung dịch vào bình xịt và phun lên các bộ phận của cây bị rệp sáp tấn công. Đảm bảo phun kỹ để dung dịch tiếp xúc với rệp sáp và loại bỏ chúng hiệu quả.

Sử dụng dầu neem

Dầu neem được chiết xuất từ hạt của cây neem và chứa các hợp chất sinh học hoạt động mạnh mẽ và có khả năng kháng khuẩn, kháng nấm và kháng viêm. Đây là một giải pháp tự nhiên, an toàn và hiệu quả cho việc kiểm soát côn trùng và bảo vệ cây trồng.

Khi sử dụng loại dầu này phải tuân theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất để đạt hiệu quả tối đa và đảm bảo an toàn. Thường thì bạn sẽ pha loãng dầu neem với nước theo tỷ lệ được khuyến cáo, sau đó phun trực tiếp lên cây trồng. Nên phun dầu neem vào buổi sáng sớm hoặc chiều muộn để tránh ánh nắng mặt trời mạnh có thể làm giảm hiệu quả của dầu neem và gây hại cho cây.

Sử dụng thuốc trị rệp sáp

Một số loại thuốc diệt côn trùng mạnh hơn đã được chấp thuận sử dụng để tiêu diệt rệp sáp, nhưng lớp sáp bảo vệ của những côn trùng này có thể làm giảm hiệu quả của các loại thuốc này. Để đảm bảo an toàn, hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tuân theo các biện pháp bảo hộ đã được khuyến cáo bởi nhà sản xuất.

Khi pha chế và phun các loại thuốc trị rệp sáp bạn hãy đeo găng tay, khẩu trang và kính bảo hộ. Ngoài ra, người trồng cây cần đảm bảo khu vực được thông gió tốt và tránh phun thuốc trong các khu vực kín hoặc nơi có người ở lâu dài.

Bạn hoàn toàn có thể bảo vệ khu vườn của mình khỏi rệp sáp bằng những phương pháp phòng trừ hiệu quả và an toàn. Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn tích lũy được những kiến thức hữu ích trong quá trình trồng và chăm sóc cây cảnh. Chúc bạn luôn thành công!